Kaftrio ook effectief bij N1303K-mutatie
Elexacaftor/tezacaftor/ivacaftor (Kaftrio)* is niet alleen effectief bij mensen met een F508del-mutatie, maar ook bij mensen met een N1303K-mutatie. Dat is de conclusie van onderzoek dat is uitgevoerd in Israël, waaraan acht mensen met deze mutatie deelnamen. Dit resultaat nemen we als NCFS mee in de gesprekken over de vergoeding van deze CFTR-modulatorEen medicijn dat de oorzaak van CF aanpakt. voor meer mensen. Lees hieronder meer over het onderzoek en wat de resultaten voor ons betekenen.
*De volledige naam van het medicijn in dit artikel is elexacaftor/tezacaftor/ivacaftor (Kaftrio). Voor de leesbaarheid gebruiken we in de kop en de rest van het artikel alleen de merknaam.
Waarom is dit onderzoek belangrijk?
De effectiviteit van Kaftrio hangt af van de mutatieFoutje in een gen, het erfelijk materiaal. die mensen met CF hebben. We weten dat mensen met tenminste één F508del–mutatie goed reageren op het medicijn, maar ook dat er nog meer mutaties zijn waarbij het middel waarschijnlijk effectief is. De mutatie N1303K komt relatief vaak voor in sommige landen, zoals Israël, en staat ook in de top 10 van meest voorkomende mutaties in Nederland. Daarom is het belangrijk om uit te zoeken of behandeling met de drievoudige CFTR-modulator ook effectief is bij mensen met deze mutatie.
Hoe is het onderzocht?
De artsen en onderzoekers in Israël hebben data verzameld over de gezondheid van acht mensen met CF, die minstens één N1303K–mutatie hebben en geen F508del–mutatie. Deze gegevens, zoals longfunctieHoe goed de longen werken, vaak uitgedrukt in een percentage. Bij mensen met CF neemt de longfunctie langzaam af. Hierdoor hebben vooral volwassen met CF vaak een lagere longfunctie dan mensen zonder CF., Body Mass Index (BMI)Een maat om te bepalen of je een gezond gewicht hebt, passend bij je lichaamslengte. en het zoutgehalte in zweet, werden verzameld voordat ze begonnen met Kaftrio én na acht weken behandeling met dit middel. Daarnaast zijn bij vijf van de acht mensen ook metingen uitgevoerd op hun minidarmpjes. Met deze minidarmpjesKleine klompjes darmcellen waarop medicijnen getest kunnen worden die de oorzaak van CF aanpakken. wordt in het laboratorium op individueel niveau gemeten of Kaftrio de werking van het CFTR-eiwitHet chloridekanaal waarvan de werking verstoord is bij mensen met CF en dat belangrijk is voor een goede balans tussen water en zout (goed slijm) in ons lichaam. verbetert, zodat voorspeld kan worden of de behandeling zal aanslaan.
Wat zijn de resultaten?
De gezondheid van alle acht mensen met CF verbeterde na start met Kaftrio. Gemiddeld ging hun longfunctie met 18,4% omhoog. Verder verbeterde ook de BMI met 0,79 kg/m2. Er was geen verandering in het zoutgehalte van hun zweet. Dit is wel het geval bij de meeste mensen met een F508del–mutatie die Kaftrio gebruiken. De metingen op de minidarmpjes lieten stuk voor stuk zien dat Kaftrio de werking van het CFTR-eiwit verbeterde.
Wat betekent dit en hoe nu verder?
Deze studie geeft aan dat mensen met CF, met tenminste één N1303K–mutatie, waarschijnlijk baat hebben bij een behandeling met Kaftrio. Het onderzoek is slechts bij acht mensen gedaan, dus het is lastig om een uitspraak te doen over iedereen met deze mutatie. Wel is dit heel belangrijk bewijs in de discussie over de vergoeding van Kaftrio op basis van proefbehandeling en/of na het testen van minidarmpjes. De NCFS is hierover in gesprek met verschillende partijen.